دلایل افت تولید سیمان از نگاه سیاست‌گذار

نسبت تولید به ظرفیت سیمان کشور در سال 1385 برابر با 98.6 درصد بود و با افزایش ظرفیت در سال‌های بعد، این نسبت کاهش یافت. آمارها نشان می‌دهد سال 1385 ظرفیت تولید سیمان کشور 35 میلیون و 800 هزار تن و تولید 35 میلیون و 300 هزار تن بود. سال 1386 این ظرفیت به 49 میلیون و 200 هزار تن و تولید به 40 میلیون تن رسید.

در سال 1387 به ظرفیت 59 میلیون تن دست یافتیم و تولید 44 میلیون و 400 هزار تن شد. در سال 1388 در قالب پنجمین برنامه توسعه کشور ظرفیت به رقم 69 میلیون و 500 هزار تن به ثبت رسید، که تولید برابر با 52 میلیون و 100 هزار تن بود.

سال 1389 ظرفیت 72 میلیون و 100 هزار تن را شاهد بودیم که تولید هم به رقم 61 میلیون و 600 هزار تن رسید و سال 1390 ظرفیت 76 میلیون و 200 هزار تن تولید 66 میلیون و 500 هزار تن را به همراه داشت .

سال‌های 1391 و 1392 به ترتیب ظرفیت به ارقام 76 میلیون و 400 هزار تن و 77 میلیون و 400 هزار تن بالغ شد که تولید هم به ترتیب 70 میلیون و 100 هزار تن و 71 میلیون تن به ثبت رسید .

دولت یازدهم هم برنامه سیر صعودی افزایش ظرفیت بخش سیمان را در سال‌های 1393 تا 1395 دنبال کرد؛ به طوری که ظرفیت تولید دراین سال‌ها به ترتیب 79 میلیون و 400 هزار تن ، 79 میلیون و 700 هزار تن و 83 میلیون و 500 هزار تن بود و تولید هم به ترتیب 66 میلیون و 500 هزار تن ، 58 میلیون و 700 هزار تن و 57 میلیون و 900 هزار تن شد .

براساس این بررسی نسبت تولید به ظرفیت در سال 1391 به میزان 91.7 درصد بود، اما در سال 1395 این نسبت به کمترین میزان خود در دوره مورد بررسی ( 95- 1385) رسید و برابر با 69.3 درصد شد .

دلایل اصلی افت تولید سیمان علاوه بر رکود بخش مسکن، کاهش تقاضای صادراتی کشورهای همسایه به دلیل جنگ های داخلی، تحولات منطقه‌ای و سیاست‌های تعرفه‌ای ( به منظور حمایت از تولید داخلی کشورها) قلمداد شده است. آمارهای منتشره نشان می‌دهد در سال 1393 بالاترین آمار صادرات سیمان کشور با رقم افزون بر 18 میلیون تن به ثبت رسیده که از این رقم افزون بر 60 درصد به کشور عراق صادر شد .

گزارش وزارت صنعت، معدن و تجارت همچنین اعلام کرد: میانگین تولید به ظرفیت یا ظرفیت بالفعل سیمان در دوره 95- 1385 برابر با 82 درصد بوده است .این پژوهش نشان می‌دهد میانگین رشد ظرفیت و تولید سیمان در سال‌های مورد بررسی به ترتیب برابر با 4.6 و 8 درصد بود، اما با وجود کاهش تولید این مصالح ساختمانی در سال‌های 95- 1393 ، ظرفیت سازی همچنان سیر صعودی خود را داشته است. همچنین سال 1393 با وجود کاهش 6.4 درصدی تولید سیمان، ظرفیت این بخش افزایش 2.6 درصدی را ثبت کرد .

کاهش تولید سیمان در سال 1394 نسبت به 1393 به میزان 11.7 درصد و در سال 1395 در مقایسه با 1394 به رقم 1.4 درصد رسید و از سوی دیگر ظرفیت تولید در سال‌های 1394 و 1395 نسبت به سال‌های ماقبل از آن‌ها به ترتیب 0.4 و 4.8 درصد افزایش داشته است.