مهدی کاردان کارشناس بازار سرمایه: در روزها و هفته‌های جاری، با نگاهی به تابلوی معاملات بورس به‌خوبی می‌توان دریافت که سایه جنگ از سر بازار برداشته شده است. هرچند هیچ‌کس نمی‌تواند با قطعیت درباره آینده سخن بگوید، چرا که بازارهای مالی محل رخ دادن وقایعی است که همه را غافلگیر می‌کند.
در هر صورت وضعیت کنونی بازار سهام و حال و هوای این روزهای بازار سرمایه نسبت به هفته‌ها و ماه‌های گذشته از نظر رشد شاخص‌ها، جریان نقدینگی و ارزش معاملات به‌مراتب بهتر شده است. به عنوان نمونه، در روز سه‌شنبه ۲۲ مهرماه، با وجود خروج نقدینگی، شاهد ارزش معاملات ۱۵ همتی در بخش سهام، حق‌تقدم سهام و صندوق‌های سهامی بودیم. ارزش معاملات بالا در کنار جریان نقدینگی دو معیار مناسب جهت بررسی وضعیت بازار سهام و مقایسه آن با ادوار دیگر است. با وجود این بهبود نسبی، بازار سرمایه همچنان از بازارهای موازی همچون طلا عقب‌مانده است. از همین رو، برای تحلیل دقیق‌تر وضعیت، بهتر است شرایط فعلی بازار را با اعداد و ارقام واقعی مورد بررسی قرار دهیم.
ورود پول حقیقی به بورس
یکی از عوامل اصلی که می‌تواند به احیای بازار سرمایه کمک کند، ورود پول حقیقی است. بررسی نمودار شاخص کل نشان می‌دهد که هم‌زمان با تغییر جهت حرکت شاخص از نزولی به صعودی، ورود پول حقیقی نیز آغاز شده است. در همین مقطع، میانگین پنج‌روزه ورود پول حقیقی مثبت شد و شاخص کل توانست تا محدوده دو‌میلیون و ۶۹۶ هزار واحد پیشروی کند. در تاریخ ۲۴ شهریور ۱۴۰۴ اما شاهد خروج پول حقیقی از بازار بودیم که در پی آن شاخص کل نیز وارد مسیر نزولی شد. اگر ورود و خروج پول حقیقی را در بازه‌های زمانی مختلف با روند شاخص کل مقایسه کنیم، مشاهده می‌شود که رفتار این دو شاخص به‌طور قابل‌توجهی هم‌راستا است. به بیان دیگر، این پول حقیقی است که مسیر بازار را شکل می‌دهد؛ چراکه سرمایهگذاران خرد و فعالان بازار زمانی وارد می‌شوند که احساس بهبود شرایط پیرامونی را دارند و نقدینگی خود را به سمت بورس هدایت می‌کنند.
بورس تشنه نقدینگی است
با این حال، بررسی داده‌های تاریخی معاملات نشان می‌دهد که بازار سرمایه برای تغییر جهت روند کلی و ورود به یک روند صعودی بلندمدت همچنان تشنه نقدینگی سرمایهگذاران است. این روزها شاهد خروج پول نه‌تنها از صندوق‌های سهامی، بلکه از صندوق‌های درآمد ثابت و حتی صندوق‌های طلا نیز هستیم. این در حالی است که بر اساس بررسی نمودار طلا، از تاریخ ۱۲ مهر ۱۴۰۴ روند این بازار وارد فاز خنثی شده و عملا در حال درجا زدن است.
شرط تداوم رشد بازار سهام
با جمع‌بندی این تحولات می‌توان گفت در صورت پایداری شرایط سیاسی و کاهش تنش‌های منطقه‌ای و رخ ندادن اتفاقات نظامی که در گذشته مشاهده شد، می‌توان نسبت به آینده بازار سرمایه با نگاهی مثبت و محتاطانه برخورد کرد. در این میان، پرهیز از رفتارهای هیجانی در معاملات بیش از هر زمان دیگری ضرورت دارد تا نقدینگی موجود به شکلی موثرتر در بازار باقی بماند و مسیر حرکت شاخص تقویت شود.
می‌توان به آینده بورس امیدوار بود؟
پس از هفته‌ها رکود و بی‌اعتمادی، حال و هوای بورس تغییر کرده است. کارشناسان معتقدند با کاهش تنش‌های سیاسی و بازگشت جریان نقدینگی، بازار سرمایه وارد فاز تازه‌ای از تعادل و امید شده است.
