دنیای بورس: برآیند نیروهای متضاد در هفته گذشته هرچند منجر به ریزش شاخص بورس شد، اما رویدادها در مجموع بسیاری را نسبت به آینده این بازار خوشبین کرده است. کشف نرخ آزاد در بازار دوم ارز، کاهش مالیات معاملات سهام، معافیت مالیاتی سود تقسیمنشده شرکتها برای طرحهای توسعهای و برخی نشانهها از عقبنشینی آمریکا در سختگیری نسبت به صادرات نفت ایران مهمترین دلایل خوشبینی کارشناسان به بازار سهام محسوب میشود. این در حالی است که نقدینگی مورد نیاز برای معاملات عرضه اولیه «پارس» و همچنین افت سنگین قیمت فلزات پایه در معاملات هفته گذشته میتواند در کوتاهمدت باعث فشار بر قیمت سهام باشد. باید دید سیل نقدینگی تا چه حد آمادگی ورود به بورس را دارد.
خوشبینی به صعود: در این شرایط، نظرسنجی هفتگی «دنیای بورس» نشان از خوشبینی نسبی فعالان بورسی به روند این هفته دارد. به طوری که 42 درصد از کارشناسان و 54 درصد از فعالان تالار شیشهای روند این هفته را صعودی پیشبینی کردهاند. از میان تحلیلگران فقط 20 درصد انتظار روند کاهشی قیمت سهام را دارند و معاملهگران بورسی 37 درصد افت شاخص بورس در معاملات این هفته را انتظار دارند.
محک عرضه اولیه: غول تازهوارد بورس تهران امروز نخستین معاملات ثانویه خود را شاهد خواهد بود. هرچند بر اساس چشمانداز سودآوری سال 97 پتروشیمی پارس، این سهم از ارزندگی مناسبی برخوردار است، اما برای صعود چنین سهمی نیاز به نقدینگی بسیار بالایی دارد. باید دید این بار در محک نقدینگی بورس تهران چگونه عمل خواهد کرد. «دنیای بورس» در گزارشی ضمن بررسی قدرت نقدینگی در عرضههای اولیه یک سال اخیر، امکان ثبت رکوردی جدید در معاملات امروز را پیشبینی کرده است.
نقشه راه در ترافیک مجامع: با توجه به روزهای پایانی تیر ماه و آخرین مهلت برگزاری مجامع شرکتهایی که سال مالی منتهی به اسفند دارند، استراتژی سهامداران اهمیت ویژهای پیدا میکند. بر این اساس، «دنیای بورس» در گزارشی 10 نکته کلیدی فصل مجامع را بررسی کرده است که میتواند کمک مناسبی به سهامداران برای رفتن به مجمع با سهام یا فروش آن پیش از توقف کند.
برخورد دلار و سکه به کف؟ یکی از مهمترین رویدادهای هفته گذشته، بحث راهاندازی بازار ارز دوم با نرخ حدود 7500 تومان بود که نشاندهنده عدم مداخله در نرخگذاری بود. این موضوع باعث شد تا قیمتها در بازار ارز و سکه از تب و تاب بیفتند و مسیر کاهشی را تجربه کنند. اما در معاملات روز پنجشنبه، مسیر ریزشی بازارهای ارز و سکه متوقف شد و به نظر میرسد محدودههای فعلی میتواند کف جدیدی برای این بازارها باشد. هرچند معاملهگران نگرانیها از کاهش درآمدهای نفتی ایران را یکی از دلایل رشد اندک نرخ دلار و سکه در معاملات پنجشنبه میدانند، اما از نگاه کارشناسان بینالمللی هنوز دلیلی برای کاهش سنگین درآمدهای نفتی ایران وجود ندارد. به عبارت دقیقتر، افزایش قیمت نفت به واسطه کاهش عرضه نفت ایران میتواند میزان افت صادرات را تا حد بسیاری خوبی جبران کند. به هر حال، شواهد فعلی نیز نشان میدهد به دلایل سیاسی مربوط به انتخابات کنگره آمریکا، کاخ سفید نیز برای اعمال بسیار شدید تحریمهای نفتی علیه ایران با محدودیت مواجه شده است. زیرا عرضه کافی در بازار نفت وجود ندارد و حذف نفت ایران قیمت بنزین در آمریکا را افزایش داده و به شدت اثر منفی سیاسی برای جمهوریخواهان دارد.
مسیر متفاوت فولاد جهانی: شاید یکی از بدترین هفتههای بازار جهانی را پشت سر گذاشتیم. جایی که اوجگیری جنگ تجاری آمریکا و چین موجب ریزش سنگین فلزات پایه و در ادامه نفت شدند. به طوری که نفت برنت در معاملات چهارشنبه شد حدود 7 درصد در یک روز کاهش یافت. فلزات رنگی مانند روی و مس نیز ریزشهای بسیاری جدی را تجربه کردند. این در حالی بود که قیمت فولاد در بازار چین روند افزایشی را تجربه کرد. «دنیای بورس» پیش از این در گزارشی تحت عنوان «شوک جدید به بازار فولاد» این مساله را پیشبینی کرده بود که با سختگیری بیشتر دولت چین بر صنعت فولاد، همچنان پتانسیلهای صعودی برای این کالا وجود دارد.
جذابترینها از نگاه دو کارشناس: «اتاق فکر» هفته گذشته «دنیای بورس» با حضور مهدی ساسانی و امیرحسین قاضی مرادی درباره جذابترین صنایع بورسی برگزار شد که این کارشناسان بازار سرمایه تحلیل مثبت خود از آینده صنایع کالامحور بورس تهران را ارائه کردند.
رویدادهای داخلی به روایت «دنیای بورس»
الف) کلان: در دو سه روز گذشته اخبار کلان میدان زورآزمایی دولتها و مذاکرات فشرده در خصوص ایران بود. در حالی استراتژی اصلی ایالات متحده در این روزها فشار بر ایران است و در این باره از تمام ابزارهای ممکن استفاده میکند که رییس جمهور ایالات متحده به طور تلویحی از فشار به ایران در راستای از سرگیری دوباره مذاکرات خبر داده است. دونالد ترامپ در نخستین دور سفر اروپایی با اعضای ناتو همزمان با بیانیه یکجانبه و غیرمنصفانه ناتو درباره ایران در مورد افزایش فشارها بر ایران گفتگو کرد. ترامپ در این دیدار مدعی این شده با فشارهای اعمال شده میداند ایرانیها بالاخره تماس میگیرند و میگویند بیا معامله کنیم. ترامپ در دومین دیدار با ترزا می؛ نخست وزیر بریتانیا با محور ایران نیز گفته: درباره ایران با ترزا می گفتگو کرده و مدعی شده ایران نباید به هیچ وجه وجه به سلاح هستهای دست پیدا کند. ترامپ عنوان کرده هدف او در اجلاس ناتو این بود که تمام کشورها دو درصد از بودجه خود را به ناتو اختصاص دهند و ترزا می در این هدف در کنار او بوده است. در سومین دیدار اما ترامپ روز دوشنبه همین هفته قرار است با ولادیمیر پوتین دیدار کند که البته این دیدار با توجه به سناریوهای جدید در منطقه بسیار مهم و حیاتی ارزیابی شده است.
در سوی دیگر اما علی اکبر ولایتی؛ مشاور مقام رهبری نیز در دیدار با ولادیمیر پوتین از مذاکرات سازنده خود با روسیها پیرامون سرمایهگذاری نفتی خبر داد و به طور رسمی از سفر پوتین به ایران برای نشستی درباره سوریه خبر داد. در این میان اما سخنگوی کرملین در خصوص برخی صحبتهای ولایتی گفته آنها را تایید نمیکند. نتانیاهو هم یک روز قبل از این سفر به مسکو و دیدار با پوتین با نماینده ویژه رئیسجمهور روسیه دیدار کرده بود؛ وی مدعی شد: حضور نظامی ایران و نیروهای نیابتیاش در هر نقطهای از سوریه را تحمل نخواهد کرد.
به نظر میرسد با توجه به دیدارهای مزبور باید در انتظار تحولات جدیدی در منطقه بود که برخی البته خوشبینانه آغاز گفتوگوهای جدید در منطقه را پیشبینی کردهاند و برخی در حالت بدبینانه وخیمتر شدن اوضاع را پیشبینی کردهاند.
البته آنچنان که مقامهای آمریکایی میگویند، سناریوی فشار بر ایران برای از سرگیری مذاکرات جدید توسط ایالات متحده در چند عرصه در حال پیگیری است؛ در این باره آمریکا مدعی شده در عملیاتهای مالی ایران در امارات اختلال ایجاد میکند تا به تهران فشار وارد آورد. همچنین دولت ترامپ گفته مجوز تحویل هواپیماهای ATR به ایران را صادر نمیکند. این در حالی است که آمریکا مدعی شده در حوزه نفتی نیز با متحدان خود در منطقه همچون امارات و عربستان در حال بیشترین فشارها برای قطع صادرات نفت ایران است.
در دیدارهای چند روز گذشته مایک پمپئو از امارات حالا اما سناریوهای جدیدی هم به گوش میرسد. عربستان در نشست همکاریهای چین و کشورهای عربی از افزایش روابط و توسعه با چین در مسایل سیاسی، امنیتی و اقتصادی خبر داده و امارات هم در بسته پیشنهادی به دولت دونالد ترامپ خواستار رفع تحریمهای روسیه است تا روسیه بتواند ایران را برای خروج از سوریه مجاب کند. این طرح البته با موافقت عربستان و اسراییل همراهی میشود.
فشار آمریکا به شرکای اروپایی و آسیایی نیز اکنون وارد فاز جدیدی شده است؛ در تازهترین رویداد وزیر دارایی فرانسه اعلام کرد آمریکا در نامهای با درخواست این کشور برای معافیت شرکتهای اروپایی از تحریمها در ارتباط با ایران مخالفت کرده است. پیشتر هم در خبری آمده بود: در نخستین ماه پس از اعلام تصمیم آمریکا برای تحریم دوباره تهران، واردات نفت هند از ایران نزدیک به ۱۶ درصد کاهش یافت.
مدیرعامل شرکت توتال هم با تاکید مجدد گفته است: این شرکت به دلیل عدم امکان معافیت از تحریمهای جدید دولت آمریکا، از طرح پارسجنوبی ایران خارج میشود. در این میان مسکو هم بار دیگری اعلام کرده: در حال بررسی جنبههای قانونی مرتبط با قرارداد با ایران در خصوص تامین کالا در ازای دریافت نفت است. همچنین شرکت بیمه اتکایی فرانسوی اسکور-اسای و بانک ژاپنی از توقف فعالیتهایش در ایران خبر دادند. پژو سیتروئن هم البته متاثر از فشارهای آمریکا از کاهش 26 درصدی فروش محصولهایش در خاورمیانه اطلاع داده است.
با توجه به سناریوهای مزبور اکنون از دید ناظران و تحلیلگران شرایط پیچیده شده و به نظر میرسد رسیدن به توافق اروپا و ایران در خصوص نجات برجام منتظر تحولات و تصمیمگیریهای دیگری است. ایران همواره بر رعایت حفظ برجام در صورت تعهد طرف مقابل تاکید کرده و افزایش توان نظامی را تنها در راستای دفاع از کیان کشور ضروری میداند غرب اما معتقد است ایران در منطقه رفتار مداخلهجویانه دارد و باید برای مذاکرات جدید به سر میز مذاکراه بیاید. ناظران بیرونی معتقدند توفیق اروپا در برجام مشروط به انعطاف ایران در عرصههای حساس است اما تحلیلگران داخلی معتقدند تعهد اروپا به رعایت معاهده برجام میتواند ایران و اروپا را وارد فضای جدیدی برای ادامه همکاریها سوق دهد.
در داخل اما خبرهای رسیده حکایت از این دارد با آغاز به کار بازار ثانویه ارزی التهاب از بازار ارز و سکه بسیار کاهش یافته و در این میان حتی بازار قراردادهای آتی سکه هم متاثر از تداوم صف فروش از امروز شاهد کاهش وجه تضمین قراردادها است. تحلیلگران معتقدند بازار نسبت به تحولات بیرونی خوشبین است اما همچنان از سایه سنگین مولفههای بیرونی حساس است. باید در انتظار ماند که در نهایت برآیند تصمیمگیریها و مذاکرات در نهایت به کدام سمت کشانده میشود و بازار کدام گزینه را انتخاب میکند.
در تحولات بازار ارز همچنین نایب رییس اتاق بازرگانی ایران از حذف نرخ پایه برای دلار توافقی در واردات کالا خبر داده است؛ براین اساس مقرر شده نرخ پایهای در این زمینه تعریف نشود و صادرکنندگان و واردکنندگان با یکدیگر توافق کنند.
در بازار سکه نیز پیگیریها نشان میدهد مانع اصلی عرضه اوراق سکه در بورس، اختلافنظر مالیاتی میان دستگاههای دستاندرکار است. این اختلافنظر ترمز تبدیل سکههای پیشفروش به اوراق شده است.
در حقیقت یک اختلاف مالیاتی بین مراجع تصمیمگیر موجب شده بحث بازسازی اوراق سکه در بورس به تعویق بیفتد. بهنظر میآید که بانک مرکزی پرداخت مالیات برارزش افزوده را تقبل کرده است، اما بحث مالیات بر درآمد (مالیات اتفاقی) نکتهای است که هنوز مراجع امر در آن به اجماع و توافق نرسیدهاند. اکنون بر مبنای اطلاع مدیران سازمان بورس و اوراق بهادار قرار است همچنین معاملات گواهی سپرده سکه با تعیین مالیات انجام شود.
در خبر مهم دیگری البته هیات وزیران در چهارشنبه هفته گذشت از تصویب آیین نامه اجرایی تسویه بدهیهای دولت خبر داد که به نظر میرسد میتواند به وضعیت بدهیها و مطالباتش سروسامان ببخشد.
ب) صنایع: در بخش صنایع بر مبنای صحبتهای آرش محبی نژاد؛ دبیر انجمن صنایع همگن قطعهسازی در حال حاضر حجم زیادی از مواد اولیه و قطعات نیم ساخته قطعهسازان در گمرک مانده و امکان ترخیص ندارد. این وضعیت باعث ایجاد مشکل در فرآیند تولید قطعهسازان و در نتیجه خودروسازان شده است.
در بازار پتروشیمیها و فولادیها نیز خبر میرسد ستاد تنظیم بازار به دنبال برنامهریزی و سازماندهی لازم برای تنظیم بازار محصولهای پتروشیمی و فولاد از طریق بورس کالا است. پیشتر رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان تهران هم از دستور ویژه رییسجمهور برای ذخیرهسازی کالا و تامین مایحتاج ضروری مردم خبر داد و گفته بود: ارز پتروشیمیها با پیمانسپاری، به سمت تولید هدایت میشود.
خبرهای دیگری از صنایع کانههای فلزی هم حکایت از این دارد شایعه چند روز پیش بر سر کاهش عوارض صادرات گندله و کنسانتره صحت دارد؛ به طوریکه بر مبنای نامه رسمی عوارض صادرات گندله و کنسانتره ۱۰ درصد کاهش یافت.
اخبار صنایع البته در چند روز گذشته مهم بود؛ در حالی برخی شایعات از توقف فروش شیرخام با نرخ مصوب توسط دامداریها خبر میداد که کاوه زرگران؛ دبیرکل کانون انجمنهای صنایع غذایی ایران از تداوم مذاکرات دامداریها و دولت برای رسیدن به نرخ مصوب در این زمینه خبر داد. به گفته وی نتیجه این مذاکره در هفته پیشرو اعلام میشود.
نرخ اختلاف مورد بحث کنونی 100 تومان بوده اما از آنجایی که شیر جزو فرآوردههای فاسد شدنی محسوب میشود باید در اسرع وقت به فروش برسد. در همین راستا باید اختلاف نظر بین دامداران و دولت سریعا برطرف و تولید و فروش به صورت معقولانهای در دستورکار قرار بگیرد.
در بخش سیمان نیز اگر چه برخی خبرها حکایت از این داشت که به زودی قیمت سیمان در نیمه دوم امسال بازنگری میشود که محمد اتابک، مدیرعامل هلدینگ کاوه پارس و عضو اتاق بازرگانی تهران تاکید کرد: قیمت سیمان صادراتی در حال حاضر ثابت است.
همچنین در پی افزایش قیمت کود اوره برخلاف مصوبههای گذشته هیات دولت، ستاد هدفمندی یارانهها و مصوبههای کارگروه تنظیم بازار، اکنون از از خبرگزاری «ایرنا» خبر رسیده با پیگیریهای وزیر جهاد کشاورزی، رییس جمهوری دستور اقدام فوری برای بازگشت قیمت این نهاده به «قیمت قبلی» را صادر کرده است.
در موضوع مهم دیگری اما بر مبنای صحبتهای دیروز خطیب نماز جمعه تهران خبر تغییر رییس کل بانک مرکزی به طور غیر مستقیم تایید شد.
ج) شرکتها: در بخش شرکتها نیز بر مبنای تازهترین اطلاعات برخی از مدیران سازمان بورس و اوراق بهادار «وپاسار» قرار است به محض انتشار صورتهای مالی و برگزاری مجمع این بانک بازگشایی شود. در بخش عرضه اولیه، واگذاری «زقیام» دوشنبه هفته پیشرو اعام شد.
در بخش مجامع، نیز «وآتوس» در نوبت اول به حد نصاب نرسید و قرار است 27 تیرماه در نوبت دوم به مجمع برود. «بپاس» هم از امکان سنجی افزایش سرمایه و تقسیم سود 13 تومانی به ازای هر سهم و «وسبحان» نیز با تعیین نقشه راه واگذاری املاک از تغییر سال مالی از 30 دیماه به 31 تیرماه خبر داد.