دنیای بورس: پس از موج تقاضایی که در بازار سهام که در دو روز اخیر منجر به رشد بیش از 6 هزار واحدی شاخص کل شد، آخرین نتایج نظرسنجی «دنیای بورس» این روند را همچنان صعودی نشان میدهد. بر این اساس، ۹۶ درصد از کارشناس روند شاخص سهام را صعودی ارزیابی کرده اند. در این میان تنها ۴ درصد از کارشناسان روند شاخص را کمنوسان ارزیابی کردهاند. در ادامه تحلیل ۴ کارشناس بازار را در مورد روند بازار در روزهای اتی میخوانیم. ضمن آنکه این کارشناسان نیم نگاهی به روند بلندمدت نیز داشتهاند.
ولی نادی قمی: شاید بازار در ادامه مسیر صعودی خود یک تنفس داشته باشد، اما مجموعا روند قیمتها رو به بالا ارزیابی می شود (در میانمدت و بلندمدت). ارزیابی فعالان تحت تاثیر تفسیرهایی است که میتواند درست یا نادرست باشد. نقدینگی در اقتصاد چند بازار متفاوت را ارزیابی کرده است و حالا زمینه ورود به بورس را مساعد دیده است. قیمت مواد خام در بازارهای جهانی نسبت به مفروضات شرکتها به مراتب بالاتر است. با فرض اینکه روابط تجاری ایران رو به بهبود باشد، این قیمتها رویایی خواهند بود. قیمت نفت نیز روند مناسبی را تجربه کرده است و درآمد دولت نیز میتواند از این محل افزایش یابد. از سوی دیگر به نظر میرسد دولت به این نتیجه رسیده است که سیاستهای خود در قبال بازار ارز را اصلاح کند (حداقل ارزیابی معاملهگران این است). چرا که سیاستهای پیشین بیشتر مشوق واردات است تا صادرات. بر این اساس اگر اتفاق خاصی نیفتد و به بازار شوکی وارد نشود، تداوم رونق بورس را شاهد خواهیم بود. به خصوص اگر روابط تجاری ایران با شرکتهای خارجی ادامه یابد.
ولید هلالات: ورود پول از سوی برخی نهادها به بازار سهام محرز است. امری که صعود بورس را سبب شده است. بر همین اساس و با توجه به حجم نقدینگی وارد شده به نظر میرسد روند شاخص کل طی هفته جاری نیز صعودی باشد. در چند ماه اخیر بورس نتوانست همپای دیگر بازارهای موازی حرکت کند. از این رو حالا بازار سهام در تلاش برای تطابق شرایط خود با دیگر بازارها و تلاش برای جبران عقبماندگی خود است. اما برای بلندمدت باید گفت وضعیت بستگی به منابع جدیدی دارد که وارد بازار شده است. گویا نقدینگی جدید به انگیزه جلوگیری از سفتهبازی در دیگر بازارها وارد بورس شده است. باید در بلندمدت دید تداوم ورود این پولها چگونه مسیری پیش روی بورس قرار میدهد.
محمد نوربخش: روند بازار سهام در روزهای اتی صعودی ارزیابی میشود. حجم نقدینگی موجود در اقتصاد بسیار بالاست. حدود ۱۵۰۰ تا ۱۶۰۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی در اقتصاد وجود دارد. از این میزان حدود ۸۸ درصد به صورت شبه پول (سپردههای مدتدار) و ۱۲ درصد پول بوده است. این ارقام از سال ۸۸ به بعد سابقه نداشته است. بخش عمدهای از پولها به دلیل نرخ جذاب سود سپردهها با توجه به تورم پایین به سمت بازار پول رفته است. در شرایط فعلی اما انتظارات تورمی موجود در اقتصاد بالا رفته و از این رو بسیاری از این پولها از سپردههای بانکی خارج میشوند. حجم این نقدینگی به اندازهای است که میتواند بورس ۳۰۰ هزار میلیارد تومانی ما را متلاطم کند. به طور مثال ۱۰ درصد نقدینگی موجود میتواند کل بازار سهام را تحتالشعاع قرار دهد. در این بین رسانهها نیز به شرایط موجود دامن زدند. به هر ترتیب بخشی از نقدینگی جذب بورس شد و به دلیل میزان این نقدینگی رشد قیمت عمومی سهام میتواند ادامهدار باشد. با این حال روند بورس در بلندمدت بستگی به سیاستهای دولت در قبال بازار ارز دارد. هرچند روند قیمتها در کوتاهمدت صعودی ارزیابی میشود.
محمد داوود فصاحت: نرخ دلاری که در اقتصاد تعیین شده است، چندان رسمیتی نزد شرکتها پیدا نکرده است. شرکتها با یک نرخ بینابینی (بین نرخ بازار غیر رسمی و دلار ۴۲۰۰) محصولات خود را به فروش میرسانند. این نرخهای بینابین برای وضعیت شرکتها مناسب است و از این رو فعالان بورس نیز تحت تاثیر این موضوع وارد معاملات شدهاند. این روند در چند روز اتی ادامهدار خواهد بود اما پس از آن باید دید ارزیابی فعالان بین ریسکهای سیستماتیک موجود، وضعیت بنیادی شرکتها و دیگر بازارهای سرمایهگذاری چگونه خواهد بود. در این میان موضوع مورد توجه این است که در حالی که این موضوع (نرخ دلار بینابینی) تنها برای بخشی از شرکتها عامل جذابیت سهام است اما در دو روز کاری اخیر تمامی شرکتها در حال حرکت در روند صعودی هستند و کل بازار در حال تجربه شرایط مثبت است. نقدینگی کاملا هوشمند است و اینکه در شرایط فعلی و در صورت تداوم سیاستهای اتخاذ شده در بازار ارز و ریسکهای سیستماتیک بسیاری از سهمها نمیتوانند نزد سهامداران جذاب باشد. بر همین اساس به نظر میرسد آنچه موجب صعود بورس شده است ورود نقدینگی با هدف خاص همچون کنترل دیگر بازارها است. از این رو در بلندمدت این روند چندان ادامه دار نخواهد بود. به خصوص اگر سیاستگذار به شیوه فعلی و سیاستهای خود در بازار ارز اصرار بورزد.
سهامداران: در این میان غالب سهامداران نیز این روند قیمتها در چند روز اتی را صعودی ارزیابی کردهاند. ۸۷ درصد از سهامداران حاضر در نظرسنجی «دنیای بورس» روند شاخص را صعودی دانستهاند. انتظارات تورمی و انتظارات از روند بازار ارز، حالا بازار سهام را مقصد نقدینگی فعالان قرار داده است. ضمن انکه میزان نقدینگی وارد شده به بازار نیز عامل صعود قیمتها خواهد بود.
همچنین، ۱۱ درصد از سهامداران روند شاخص را کمنوسان ارزیابی کردهاند. این افراد معتقدند هیجان موجود در بازار به دلیل آنچه در اقتصاد به دلیل دخالت سیاستگذار رخ میدهد و همچنین تداوم ریسکهای سیستماتیک، به زودی فروکش میکند. هرچند حمایت عوامل بنیادی از سهام دلاری و کالایی مانع از ریزش شاخص سهام خواهد شد. این عامل موجب روند کمنوسان قیمتها میشود.
تنها ۲ درصد سهامداران روند شاخص را نزولی عنوان کردهاند.