تلاطم ارزی اقتصاد کشور
یکی از مواردی که در ماههای گذشته ذهن تمامی اهالی اقتصاد کشور را به خود درگیر کرده است رشدهای افسارگسیخته ارز است. دلار در 6 ماه گذشته رشد نزدیک به 25 درصدی را تجربه کرده است. فارغ از علل رشد اینچنین نرخ دلار ادامه مسیر یکی از مهمترین سوالات پیش روی فعالان اقتصادی است. در این میان بورس نیز به شدت از این موضوع اثر میپذیرد. رشد نرخ دلار در بازار داخل اجتنابناپذیر به نظر میرسد و با توجه به انتظارات آتی به خصوص از کارشکنی آمریکاییها در برجام (اعلام نهایی تصمیم ترامپ در خصوص برجام در ماه آینده) باید منتظر سطوح بالاتری برای نرخ دلار بود. گرچه تنشهای سیاسی احتمالی پیش رو به نگرانیها در اقتصاد کشور دامن زده است اما باید پذیرفت که عمده مشکلات کنونی اقتصاد کشور در تمامی حوزهها ریشه در سیاستگذاریهای اشتباه دهههای اخیر دارد. در صورتی که راه چارهای برای این موضوع اندیشیده نشود این لکههای سیاه اقتصاد کشور میتواند هزینههای سنگینی را به دنبال داشته باشد. در این میان عدم عقبنشینی تفکر اقتصادی حاکم از سیاستهای اشتباه گذشته تشدید نگرانیها را به دنبال داشته است.
موج تلاطم ارزی در حال در نوردیدن دیگر بازارها در اقتصاد کشور است. در این خصوص اوجگیری قیمت سکه به دنبال دلار را شاهد هستیم. جهش نرخ دلار اثر خود را در بازار آتی سکه نیز منعکس کرده است. به این ترتیب قراردادهای آتی سکه طی دو روز کاری نخست سال 97 رشد حدود 10 درصدی را تجربه کردهاند. اهرمی بودن معاملات این بازار کاملا به میزان سود و زیان اشاره دارد. همچنان فعالان بازار سهام در انتظار درنوردیدهشدن بورس با موج ارزی ماههای اخیر هستند. بورس طی ماههای گذشته واکنش محسوسی نسبت به رشد نرخ دلار نشان نداده است. این موضوع از دیدگاه کارشناسان نشان از تکرار رفتار سنتی این بازار دارد. به نظر میرسد تمامی سرمایهگذاران در اقتصاد کشور میتواند با اتخاذ تصمیم درست با سرمایهگذاری در سهام در انتظار کسب بازدهی قابل توجه در بورس تهران باشند. البته این مهم ملزوماتی را در فضای کلان اقتصاد کشور نیاز دارد.
مروری بر اتفاقات روز
علت مطرح شدن موارد بالا تنها تاکید بر توجه بیش از پیش به بازار سهام به عنوان بازار جذاب برای سرمایهگذاری در وضعیت کنونی اقتصاد کشور است. اما همانطور که اشاره شد انتخاب استراتژی مناسب نیازمند رصد روزانه متغیرهای بورسی است. در این خصوص علاوه بر نوسانات نرخ دلار، اهرم دوم سودآوری گروه کالایی بورس تهران یعنی قیمتهای جهانی نیز مسیر پرنوسانی را دنبال میکنند. در این خصوص نزول قیمت هر تن مس تا سطح 6500 دلاری در معاملات دیروز عامل ریزش قیمت «فملی» در بازار سهام کشورمان بود که در معاملات امروز شاهد بازیابی قیمت مس به بیش از 6600 دلار به ازای هر تن و همچنین سایر فلزات هستیم.
بازی تعرفهای ترامپ در بازار جهانی با بالا بردن احتمال آغاز یک جنگ تجاری میان اقتصادهای بزرگ دنیا با محوریت آمریکا و چین، نگرانی زیادی را میان سرمایهگذاران ایجاد کرده بود به نظر میرسد اخبار از تلاش نسبی طرفین برای کاهش میزان تنشها بار دیگر امید را به بازار جهانی بازگردانده است. به این ترتیب بازارهای سهام به خصوص شاخص بازارهای سهام آمریکا با جهش قابل توجه مواجه شدند. این رشدها پس از رکود قابل توجه در بازار سهام دنیا در هفتههای اخیر بود. به دنبال رونق معاملات بازار سهام در بازارهای کالایی نیز شاهد رشد قیمتی فلزات بودیم. البته در این میان سایر نشانگرهای عرضه و تقاضا مانند موجودی انبار فلزات مختلف در شدت رشد قیمتی فلزات موثر بوده است.
همچنان باید متغیرها به خصوص قیمت کالاها در بازار جهانی به دقت رصد شوند. گرچه انتظار برای تداوم تردید در معاملات بازار جهانی وجود دارد اما سرمایهگذاران به اتخاذ رفتار منطقی از سوی طرفین درگیر به منظور جلوگیری از حرکت در مسیر جنگ تجاری امیدوار هستند. از سوی دیگر از موارد مهم در شرایط کنونی گزارش ماهانه شرکتها است. به تدریج دیگر شرکتها نیز عملکرد 12 ماهه خود را روی «کدال» قرار خواهند داد. پرونده 96 برای کالاییها بسیار مثبت بوده است. در شرایط کنونی نیز نرخ دلار نویددهنده روزهای روشن سهام این شرکتها است اما دنبال کردن سایر متغیرها مانند روند قیمت جهانی کالاها و همچنین رویه سیاستگذار اقتصادی در تعیین مسیر متغیرهای کلان مانند تورم و نرخ سود توجه ویژه داشت.
انتشار عملکرد 96 شرکتها از مهمترین عوامل در تعیین مسیر قیمتی سهام شرکتها طی روزهای آتی است. در این خصوص با توجه به وضعیت کنونی متغیرهای بنیادی به خصوص برای کالاییها به نظر میرسد اگر عملکرد شرکتها در سال گذشته فراتر از انتظارات باشد میتوان در انتظار واکنش مثبت فعالان بازار سهام و رشد قیمتی سهام این شرکتها بود. از سوی دیگر در صورت برآورده نشدن انتظارات از عملکرد اسفند به نظر میرسد وضعیت کنونی متغیرها و چشمانداز موجود سدی در برابر افت قیمت سهام باشند.