به گزارش دنیای بورس به نقل از سنا، وزارت نیرو با همکاری شرکت‌های مادر تخصصی مدیریت منابع آب ایران و مهندسی آب و فاضلاب کشور، دستورالعمل مبادلات آب نامتعارف در بورس انرژی را تصویب و ابلاغ کرد. این دستورالعمل در اجرای بند «ت» ماده ۳۸ قانون برنامه پنج‌ساله هفتم توسعه و با هدف ایجاد بازاری شفاف برای دادوستد آب‌های نامتعارف تدوین شده است.
در مقدمه این دستورالعمل آمده است: با توجه به روند رو به رشد تقاضای آب در بخش صنعت و ضرورت پایداری منابع، لازم است از طریق توسعه بازار گواهی سپرده آب در بستر بورس انرژی، امکان سرمایه‌گذاری در طرح‌های بازچرخانی و تصفیه فاضلاب فراهم شود. به این ترتیب، علاوه بر تأمین نیازهای صنعتی، فرصت کسب منفعت از ارزش افزوده خلق‌شده برای سرمایه‌گذاران و صنایع فراهم خواهد شد.
بر اساس این دستورالعمل، مهم‌ترین اهداف شامل پایداری منابع آب و رعایت عدالت در تأمین آن، مشارکت صنعت در تولید آب‌های نامتعارف، تأمین مالی مستقیم برای احداث تصفیه‌خانه‌های فاضلاب و آب‌شیرین‌کن‌ها و ایجاد فضای شفاف و رقابتی در بورس انرژی عنوان شده است.
محدوده اجرای این دستورالعمل شرکت سهامی سازمان آب و برق خوزستان، شرکت‌های آب منطقه‌ای و شرکت‌های آب و فاضلاب را در بر می‌گیرد. مسئولیت اجرای آن بر عهده مدیران عامل شرکت‌های آب و فاضلاب است و نظارت کلان بر حسن اجرا بر عهده هیئت ساماندهی و راهبری بازارهای محلی آب قرار دارد.
در بخش تعاریف، مفاهیمی چون «گواهی سپرده آب نامتعارف»، «مجوز بهره‌برداری»، «خریداران مجاز» و «عرضه‌کنندگان آب نامتعارف» به‌طور دقیق تبیین شده است. به‌عنوان نمونه، گواهی سپرده آب نامتعارف سندی است که به نفع سرمایه‌گذار صادر شده و نشان‌دهنده حجم مشخصی از آب‌های تصفیه‌شده و تولیدشده نامتعارف است که قابلیت معامله در بورس انرژی را دارد.
هم‌چنین در بخش شرایط و مولفه‌های بازار، مقرر شده است که مبادلات آب نامتعارف از طریق تابلوهای بورس انرژی و با رعایت مقررات مربوط به گواهی‌های سپرده و گواهی ظرفیت انجام شود. این مبادلات قابلیت تسویه با مصارف نهایی صنایع و سایر بهره‌برداران را خواهند داشت.
در بخش شیوه مبادله و تسویه معاملات نیز فرآیند صدور، عرضه و خرید گواهی‌ها با جزئیات تشریح شده است. به‌طور مشخص، شرکت‌های دارای مجوز تصفیه آب موظف‌اند معادل میزان تولید آب نامتعارف، درخواست صدور گواهی را از شرکت‌های ذیربط داشته باشند تا این گواهی‌ها در بانک آب کشور ثبت و از طریق بورس انرژی عرضه شوند.
بر اساس این دستورالعمل، تمام متقاضیان انشعاب فاضلاب نیز موظف‌اند برای اخذ انشعاب، گواهی ظرفیت مربوط را از طریق بورس خریداری کنند. شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور نیز موظف است ضرایب مربوط به هر شهر یا استان را محاسبه و برای ابلاغ به وزارت نیرو ارسال کند.
به این ترتیب، با اجرای این دستورالعمل، برای نخستین بار بستر رسمی و قانونمند مبادلات آب‌های نامتعارف در بورس انرژی ایران فراهم می‌شود؛ بستری که می‌تواند به افزایش شفافیت، جذب سرمایه‌گذاری در بخش آب، و مدیریت پایدارتر منابع آبی کشور کمک کند.