به گزارش دنیای بورس به نقل از دنیای اقتصاد، معاملات سومین هفته از آبان طبق پیش‌بینی‌ها مثبت و پرتقاضا آغاز شد، اما به مرور ورق بازی در تالار شیشه‌ای برگشت. هرچند در نهایت دادوستدها با دست بالای خریداران پایان گرفت، اما این جدال به‌قدری برابر بود که به نوسان شاخص کل در مرز ۳.۲میلیون واحدی منجر شد؛ کانالی که نماگر اول بورس در روز چهارشنبه همزمان آن را از دست داده و دوباره بازپس گرفته بود.
داستان چهارشنبه مجددا در بازار تکرار شد، اما این بار دقیقا برعکس. در آخرین روز معاملاتی هفته گذشته، بازاری که از ابتدای صبح با عرضه‌های سنگین مواجه بود، در نیمه دوم معاملات با تحرکات مثبت در نماد خساپا جانی تازه گرفت؛ تحرکاتی که به تدریج به سایر نمادهای خودرویی و سپس به کلیت بازار سرایت کرد. همین عامل موجب شد شاخص کل با وجود فشار فروش اولیه، نهایتا در محدوده مثبت بسته شود. اما روز شنبه ورق برگشت. تقاضای موجود در تابلوی معاملاتی که در هفته قبل محرک رشد شاخص بود، این بار در برابر موج منفی ناشی از افت خساپا و سهام تودلی تاب نیاورد. افت این نمادها به سرعت به گروه خودروسازان و سپس به سایر صنایع سرایت کرد تا شاخص کل بخش عمده‌ای از رشد روز گذشته را پس بدهد. در نهایت، بازاری که در ساعات ابتدایی چهره‌ای سبزرنگ داشت، کار خود را تنها با ۵۱ درصد نمادهای مثبت به پایان رساند.
در بازار شنبه چه گذشت؟
شاخص کل بورس که در اوایل ساعات معاملاتی تا نیمه‌های کانال ۳.۲میلیون واحدی پیش رفته بود، در نهایت با افزایش ارتفاع ۰.۶۶درصدی در سطح ۳میلیون و ۲۲۴ هزار واحد آرام گرفت. شاخص هموزن نیز با اختلاف سطح اندک و رشد ۰.۴۴درصدی، کار خود را در کانال ۹۲۶ هزار و ۱۷۲ واحد به پایان برد. در این روز، نمادهای فملی، فارس و فولاد بیشترین اثر مثبت را بر شاخص کل ثبت کردند و نمادهای مهرگان، وبملت و خودرو پرتراکنش‌ترین نمادهای روز بودند. نماد مهرگان که طی چند روز گذشته در صدر فهرست پرتراکنش‌ها قرار داشته، به دلیل عرضه اولیه اخیر همچنان در کانون توجه معامله‌گران است.
در بازار فرابورس نیز نماگرها همسو با بورس رشد را تجربه کردند. شاخص کل فرابورس با رشد ۰.۶۹ درصدی در سطح ۲۸ هزار و ۳۳۳ واحد به کار خود پایان داد و شاخص هموزن فرابورس نیز با رشد ۰.۵۸درصدی در عدد ۱۵۸ هزار و ۹۱۶ واحد ایستاد. این رشد همگن در تمامی نماگرها نشان از فضای مثبت آغاز معاملات داشت؛ هرچند در نیمه دوم بازار فشار فروش شدت گرفت و باعث شد دماسنج اصلی بازار از سقف روزانه عقب‌نشینی کند. به گفته تحلیلگران تکنیکال، تثبیت شاخص کل در محدوده ۳.۲میلیون واحدی به معنای حفظ کف حمایتی مهمی برای بازار است که در صورت تداوم تقاضا، می‌تواند به‌عنوان سکوی پرتاب جدید شاخص عمل کند.
اما علت افزایش عرضه‌ها در نیمه دوم معاملات چه بود؟ نماد خساپا که یکی از لیدرهای اصلی رشد بازار در روز چهارشنبه هفته گذشته بود، این بار با افزایش عرضه روبه‌رو شد. فشار فروش در این نماد، به‌سرعت به سایر خودروسازان سرایت کرد و در ادامه نیمی از تابلو را قرمزپوش کرد. در نتیجه، بخشی از تقاضای ابتدای معاملات فروکش کرد و هیجان فروش در گروه‌های بزرگ‌تر نیز شدت گرفت. ارزش معاملات روز گذشته در تالار شیشه‌ای به ۹ هزار و ۶۶۹ میلیارد تومان رسید که با ۱۷ درصد کاهش نسبت به چهارشنبه هفته گذشته، پس از ۹ روز معاملاتی به زیر سطح ۱۰ همت سقوط کرد. در جریان این روز پرنوسان، با وجود افزایش عرضه‌ها، ۲۸۱میلیارد تومان سرمایه حقیقی وارد بازار سهام شد؛ رقمی که اگرچه کمتر از میانگین روزهای گذشته است، اما همچنان نشانه‌ای از تداوم امید معامله‌گران حقیقی به تداوم روند صعودی بازار به شمار می‌رود.
در میان صنایع، پالایشی‌ها با ورود ۶۵میلیارد تومان نقدینگی در صدر جذب پول حقیقی‌ها قرار گرفتند. پس از آن، دارویی‌ها که طی هفته‌های گذشته به یکی از گروه‌های جذاب بازار تبدیل شده‌اند، توانستند ۵۴میلیارد تومان نقدینگی را به سمت خود جلب کنند. نکته جالب در گروه دارویی، انتشار خبری در ابتدای ساعات معاملاتی مبنی بر حذف ارز ۲۸۵۰۰ تومانی برای کالاهای اساسی و دارویی بود؛ خبری که موجی از تقاضا در سهام این گروه ایجاد کرد، اما در پایان بازار تکذیب شد. بنابراین پیش‌بینی می‌شود روز یکشنبه برای دارویی‌ها روزی متفاوت باشد. با وجود افزایش عرضه‌ها، ارزش سفارش‌های خرید با رقم هزار و ۲۷۷میلیارد تومان از ارزش سفارش‌های فروش ۷۱۳میلیارد تومانی بالاتر ایستاد. همچنین ارزش صف‌های خرید در برابر صف‌های فروش به ترتیب ۹۱۴میلیارد تومان و ۳۴۸میلیارد تومان بود. در پایان معاملات، تعداد نمادهای دارای صف خرید و فروش تقریبا برابر شد؛ ۹۳ نماد در سمت خرید و ۹۰ نماد در سمت فروش.
نگاهی به تغییر جهت ۱۷۶ نماد از مثبت به منفی در طول معاملات نیز تصویری روشن از بازار نوسانی شنبه ارائه می‌دهد. در سمت خروج نقدینگی، بانکی‌ها با ۴۲میلیارد تومان خروج پول حقیقی برای چندمین روز متوالی در صدر قرار گرفتند و پس از آن چندرشته‌ای‌های صنعتی و زغال‌سنگی‌ها بیشترین خروج پول را تجربه کردند. در سوی مقابل، پالایشی‌ها با ۶۵میلیارد تومان، دارویی‌ها با ۵۴میلیارد تومان و فلزات اساسی با ۴۸میلیارد تومان در صدر جذب نقدینگی حقیقی‌ها قرار داشتند. جالب آنکه گروه سیمان نیز پس از مدت‌ها بار دیگر به کانون توجه بازگشت و با ۳۶میلیارد تومان ورود نقدینگی در رینگ معاملات دوباره خودی نشان داد.
در بخش صندوق‌ها نیز جریان نقدینگی چهره‌ای دوگانه داشت. صندوق‌های سهامی با ۶۱میلیارد تومان خروج پول در صدر خروجی‌ها قرار گرفتند و پس از آن صندوق‌های بخشی با ۴۰میلیارد تومان خروج در رتبه دوم ایستادند. در مقابل، صندوق‌های درآمد ثابت با جذب ۹۱۲میلیارد تومان ورود پول بیشترین توجه را به خود جلب کردند. پس از آن، صندوق‌های طلا با ۴۴۸میلیارد تومان، صندوق‌های مختلط با ۴۱میلیارد تومان و صندوق‌های اهرمی با ۲۱میلیارد تومان ورود نقدینگی در جایگاه‌های بعدی قرار گرفتند. این اعداد به روشنی نشان می‌دهد که هرچند بخش قابل‌توجهی از سرمایه‌ها به سمت دارایی‌های کم‌ریسک‌تر حرکت کرده، اما همچنان بخشی از نقدینگی تازه در حال چرخش میان صنایع مختلف بورسی است.
اصلاح زمانی؛ محتمل‌ترین سناریو
محمد خبری‌زاد، تحلیلگر ارشد بازار سرمایه، درباره وضعیت معاملات روز شنبه گفت: «بازار دیروز دو نیمه کاملا متفاوت داشت. در نیمه اول معاملات، شرایط کاملا مثبت بود و شاخص کل حتی تا سطح سه‌میلیون و ۲۴۵هزار واحد هم رشد کرد، اما از حدود ساعت ۹ و نیم به بعد، روند بازار تغییر کرد. مخصوصا از ساعت ۱۱ به بعد فشار فروش در نمادها بالا رفت و در نهایت شاخص کل با رشد ۰.۶۶ درصدی در سطح سه‌میلیون و ۲۲۴هزار واحد به کار خود پایان داد.»
او افزود: «از نظر ورود پول حقیقی، حدود ۲۸۰میلیارد تومان پول وارد بازار شد. از منظر سرانه خرید و فروش هم نسبت ۱.۲ به نفع خریداران بود. با این حال، نکته‌ای که در روزهای سه‌شنبه، چهارشنبه و دیروز مشهود بود این است که بازار بعد از رکوردشکنی و عبور از سقف عددی شاخص، در ادامه مسیر صعودی با مشکل مواجه شد. در واقع شاخص توانست سقف تاریخی را بشکند، اما برای عبور محکم از آن نیاز به یک نیروی محرک قوی دارد؛ نیرویی که فعلا در بازار وجود ندارد.»
به گفته این تحلیلگر، «بازار در حال حاضر نقدینگی دارد و خریداران هم حضور دارند، اما شاید بتوان گفت انگیزه کافی برای خریدهای پرقدرت در این محدوده‌ها وجود ندارد. وقتی بازار کمی منفی می‌شود، بلافاصله خریداران روی تابلو مشخص می‌شوند و ورود پول را می‌بینیم. بنابراین پول در بازار هست، اما آن نیروی قوی که بتواند بازار را از این سطوح به حرکت درآورد، فعلا غایب است.» خبری‌زاد ادامه داد: «برخی نگران اصلاح عمیق شاخص هستند، اما به نظر من چنین احتمالی وجود ندارد. بیشتر باید انتظار یک اصلاح کوتاه‌مدت زمانی را داشته باشیم تا اینکه بازار وارد فاز اصلاح قیمتی سنگین شود. بازار در این مقطع نیاز به یک محرک مشخص دارد تا بتواند از سقف روانی فعلی عبور کند.»
او با اشاره به عوامل بنیادینی که می‌توانند در ادامه مسیر نقش‌آفرین باشند، گفت: «مهم‌ترین عامل پیش‌روی بازار، مفروضات بودجه سال ۱۴۰۵ است. شاید اصلی‌ترین نکته، بحث نرخ دلار توافقی و حذف دلار ۲۸هزار و ۵۰۰ تومانی باشد. پیش‌بینی‌ها به این سمت می‌رود که نرخ دلار توافقی در بودجه جدید با رشدی حدود ۳۰ تا ۴۰ درصدی نسبت به امسال، در محدوده ۹۰هزار تومان در نظر گرفته شود. اگر این مفروضات نهایی و شفاف شود، می‌تواند یک سوخت قدرتمند برای بازار باشد. در مقابل، موضوع نرخ خوراک صنایع، بهره مالکانه و حجم انتشار اوراق دولتی در بودجه، جزو ریسک‌های منفی بالقوه است که ممکن است اثرگذار باشد.» او در ادامه گفت: «در مجموع آنچه روشن است، این است که پولی که طی هفته‌های اخیر وارد بازار شده هنوز قصد خروج ندارد. حتی با وجود منفی‌های اخیر هم خروج محسوسی از سمت حقیقی‌ها نداشتیم. بنابراین محتمل‌ترین سناریو برای روزهای آینده، اصلاح زمانی و سپس آغاز یک حرکت جدید با انتشار گزارش‌های ماهانه آبان و مشخص شدن جزئیات بودجه است.»
این تحلیلگر بازار سرمایه درباره وضعیت گروه بانکی نیز توضیح داد: «در مورد خروج پول از صنعت بانک، به نظر من این موضوع چندان با واقعیت‌های بنیادی این صنعت همخوانی ندارد. بانک‌ها در گزارش‌های ماهانه و شش‌ماهه عملکرد مطلوبی داشتند. برخی از نظر عملکرد عملیاتی قوی بودند و برخی دیگر از محل فروش دارایی سود شناسایی کردند. ضمن اینکه این صنعت در دو سال اخیر بازدهی بالایی نصیب سهامدارانش کرده و طبیعی است که مدتی در فاز استراحت قرار گیرد. بنابراین افت‌های اخیر بیشتر شبیه اصلاح قیمتی موقت است تا نشانه‌ای از ضعف بنیادی. گزارش‌های موجود نشان می‌دهد اتفاق خاصی در این صنعت رخ نداده و از نظر بنیادی، افت‌های پیاپی اخیر توجیهی ندارد و احتمال بازگشت روند مثبت زیاد است.»
او در پایان درباره چشم‌انداز معاملات یکشنبه گفت: «احتمال می‌دهم امروز در نیمه اول بازار فشار عرضه بالا باشد و شروع بازار با غلبه فروشنده‌ها همراه شود. اما به مرور که قیمت‌ها کاهش پیدا کند، تقاضا در نمادها شکل می‌گیرد و بازار برای خریداران جذاب‌تر خواهد شد. در نتیجه انتظار دارم نیمه دوم معاملات حداقل به تعادل برسد یا حتی اندکی مثبت شود، مگر اینکه اتفاق خاصی رخ دهد. در مجموع بازار در مسیر اصلاح زمانی قرار دارد و با یک محرک قوی-چه از جنس بودجه و چه از جنس گزارش‌های آتی- می‌تواند دوباره جان بگیرد.»
در روز جدال خریداران و فروشندگان رخ داد؛
نوسان در مرز ۳.۲ میلیون واحد
شاخص کل بورس با وجود نوسان شدید در جریان معاملات، همچنان بالای سطح ۳.۲ میلیون واحد ایستاد. کارشناسان می‌گویند نبود محرک‌های بنیادی تازه و ابهام درباره مفروضات بودجه ۱۴۰۵، بازار را وارد مرحله‌ای از «انتظار و اصلاح زمانی» کرده است.
